Per dag worden 200.000 artikelen die via internet besteld zijn retour gestuurd. 20% daarvan is niet meer voor de normale prijs te verkopen, wordt afgeprijsd, gaat naar een opkoper of wordt in het ergste geval vernietigd. Dit levert daarmee grote milieuschade op. Dat was 3 zakenvrienden een doorn in het oog en ze ontwikkelden een sticker die misbruik van de retourmogelijkheid moet tegengaan: het retourvignet. Hilko Hooijer vertelt er graag over.

Misbruik

Bestellen via internet groeit enorm, de laatste jaren met dubbele cijfers. Webshops stimuleren dit sterk en om klanten te behouden maken ze het retourneren erg eenvoudig: de koper krijgt ruim de tijd om het artikel terug te sturen en vaak zijn er geen kosten verbonden aan het retourneren. Dit leidt tot grootschalig misbruik, waarbij klanten steeds schaamtelozer lijken te worden. Het komt voor dat mensen een skiuitrusting bestellen, die op de piste gebruiken en daarna gewoon terugsturen en geld terug willen. Flatscreens worden gekocht voor het voetbalseizoen en na het seizoen doodleuk geretourneerd. Ook trouwjurken en andere feestkleding worden vaak gebruikt en daarna teruggestuurd. De voorbeelden zijn legio. Het is vooral dit toenemende misbruik waar Hilko Hooijer, Niels Oude Luttikhuis en Wolter Hoekman zich aan stoorden.

Retourvignet

De drie mannen zijn al jaren vrienden en bespraken hun ergernis regelmatig met elkaar. Ze zochten een oplossing voor het retourprobleem en dachten in eerste instantie aan chips met drukmeters die in of aan het artikel werden bevestigd en die door verkleuring of fysieke verandering konden aantonen dat het artikel te lang gebruikt was om te mogen retourneren. Er werden verschillende proefsystemen ontwikkeld, maar uiteindelijke bleken die allemaal te duur voor commercieel gebruik.

Tijdens een trip naar Spanje bespraken de vrienden hun voortgang en zo kwam het Autobahnvignet naar voren; een sticker die je niet kunt verwijderen zonder het te vernielen. Er was al contact met een stickerontwikkelaar en samen werd gezocht naar een sticker die geen lijmresten of restjes sticker achterlaat op het product (de meeste kopers zijn ter goede trouw en die wil je niet belasten), maar die je niet weer ongezien kunt terugplaatsen. Er moet wel duidelijk bij het product worden vermeld dat door verwijdering het recht op retourneren vervalt. Ook is een tag ontwikkeld die na verwijdering niet terug te plaatsen is.

Zichtbaar

Het resultaat van de inspanningen is een sticker die geen lijm- of stickerresten achterlaat, maar die na verwijdering van kleur en samenstelling verandert, waarbij zelfs slechtzienden kunnen controleren of de sticker verwijderd geweest is. De bedenker had eerst het idee dat zoiets simpels allang zou bestaan, maar dat bleek niet het geval.

Bescherming

Inmiddels heeft een octrooigemachtigde ‘om de hoek’ een wereldwijd octrooi aangevraagd voor het retourvignet. Het octrooi geldt zowel het idee als geheel als de samenstelling van de sticker en de tag. De tag en sticker zijn betaalbaar en hufterproof.

Taakverdeling

Hilko benadrukt dat het retourvignet in ontstaan door samenwerking van drie partijen: hij kwalificeert zichzelf als initiator en commercieel verantwoordelijk . Als importeur van bekende schoenmerken hoorde hij de klachten van zijn klanten over verbijsterende retourpraktijken en kent hij zelf de kwetsbaarheid van intellectuele bescherming: Jan Jansen schoenen is zijn eigen label en hij weet uit ervaring dat een kleine wijziging in het ontwerp jouw oorspronkelijke werk commercieel kan bedreigen.

Hij zocht samenwerking met Niels Oude Luttikhuis, die alles van internet en social media weet (Niels is o.a. de bedenker van ‘ikwilvanmijnautoaf.nl’). Daarnaast vonden ze in Wolter Hoekman de technicus en productieman die ze zochten. Hij heeft zich ingespannen om werkbare prototypes te maken. Doordat ze elkaar al jaren kenden was de samenwerking gebaseerd op vertrouwen.

Erkenning

Het moment van lancering van het retourvignet is bewust gekozen: de feestdagen zijn een belangrijke periode om o.a. feestkleding via internet te bestellen (en na gebruik terug te sturen). Nationale media hebben al aandacht besteed aan het retourvignet en het dringt nu pas bij de vrienden door dat deze vinding wellicht écht iets kan bijdragen aan het opvoeden van de klant om bewuster artikelen via internet te bestellen. Er worden bijv. gesprekken gevoerd met vooraanstaande internet keurmerk organisaties en grote webshops tonen belangstelling (de eerste orders zijn al geplaatst). Hoewel ze alle drie ervaren zakenmensen zijn, komen ze erachter dat er in de organisatie van de verkoop en levering van hun product nog wel wat kleine dingetjes verbeterd kunnen worden.

Keurmerk

Klanten die het retourvignet willen gebruiken worden gescreend (is het wel een echt relevant bedrijf) en mogen na goedkeuring het keurmerk ‘retourvignet’ voeren (op hun website). Dit biedt de internetklanten zekerheid dat ze bij een bonafide organisatie kopen.

Daarnaast is een stichting retourvignet opgericht, die een deel van de winst van de verkoop overmaakt naar de plastic soup foundation, omdat de milieuschade die ontstaat door het misbruik van retourneren een grote ergernis is voor de ontwikkelaars van dit vignet. Voor de drie vrienden is het retourvignet niet het basisinkomen. Ze hebben al heel wat geld gestoken in de ontwikkeling ervan, maar krijgen de grootste beloning uit het besef dat ze daadwerkelijk een bijdrage leveren aan het tegengaan van milieuvervuiling door retourzendingen.

Keep it simple

Hilko is gefascineerd door mensen die iets uitvinden en daar een inkomen uit weten te genereren. Hij raadt andere uitvinders aan verder te kijken dan het oplossen van een probleem. Denk niet te ingewikkeld en kijk of jouw vinding nog niet bestaat. Je vinding moet simpel zijn (eenvoudig te begrijpen), maar ook hufterproof en betaalbaar. Keep it simple!